[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nowofundlandy są nieco szczekliwe i noszą ogony wysoko, bordery są raczej ciche, a ogon nosząnisko.Na koniec, bordery wykazują zachowania typowe dla psów pasących, jak przypadanie,wpatrywanie się i utrzymywanie kontaktu wzrokowego, które u no-wofundlandów żadną miarą sięnie pojawiają.Aby dowiedzieć się czegoś więcej na temat genetycznej kontroli nad zachowaniami typowymi dlarasy, Rine skrzyżował te dwie rasy ze sobą.W pierwszym pokoleniu wszystkie szczeniętawykazywały zarówno zachowania typowo pasterskie - przypadanie i wpatrywanie się, jak i pasję dowody.Skłonność do szczekania z kolei plasowała się gdzieś pośrodku, psy te były bowiemgłośniejsze niż bordery zazwyczaj, cichsze jednak niż nowofundlandy.W drugim pokoleniu, kiedymieszańce skrzyżowano między sobą, pojawiły się dziwaczne mieszanki zachowań, różne uróżnych osobników.Na przykład, pies, który przypadał i ogon nosił nisko (cechy bordera),uwielbiał także wodę i był szczekliwyTAJEMNICE PSIEGO UMYSAU 133(cechy nowofundlanda), podczas gdy jego młotowy brat był zupełnym przeciwieństwem, nigdy nieprzypadał, ogon nosił wysoko, nienawidził wody i szczekał z rzadka.Pierwotne i genetycznie zakodowane zachowania wymieszały się, tworząc rozmaite, przypadkowekombinacje.Kiedy okazuje się, że powstała w wyniku krzyżowania mieszanka wzorów zachowańjest szczególnie pożądana czy ciekawa, można próbować utrwalić ją, tak dobierając paryrodzicielskie, aby te akurat pożądane cechy zostały przekazane potomstwu.Język zapisany w genachSposób porozumiewania się psów to jedno z najciekawszych genetycznie zdeterminowanych,złożonych zachowań.Na porozumiewanie składają się zespoły ustalonych wzorów działania.Małeszczenięta nie potrzebują wcale uczyć się sygnałów wyzwalających instynkt opiekuńczy, takich jak:skomlenie, aby zwrócić na siebie uwagę, poruszanie ogonem z opuszczoną głową, skowyt, lizaniepyska, nosa i warg matki (albo każdego innego dorosłego), doskakiwanie do twarzy, skrobanie łapączy podążanie za dorosłymi.W miarę upływu czasu pojawiają się nowe sygnały, choćby nawet szczenię nigdy wcześniej niewidziało żadnego dorosłego, przejawiającego takie czy inne zachowania.Należą do nich wrodzonesygnały dominacyjne, jak ustawianie się nad kimś z miotowego rodzeństwa z uniesioną głową iogonem, szyją wygiętą w łuk czy kładzenie głowy na grzbiecie rywala tak, że oba psiaki formująkształt litery T, opieranie przednich łap na grzbiecie rodzeństwa, uporczywe patrzenie w oczy,uderzanie barkiem lub biodrem i wspinanie się (z ruchami kopulacyjnymi lub bez).Przejście od dominacji do wyzwania poprzedza wstępnie zaprogramowany pokaz siły - warczenie,przy którym odsłaniany jest w całej krasie garnitur zębów.Lekkie pogróżki zaczynają się odruchów czubka uniesionego ogona, eskalacja grózb wiąże się z najeżeniem włosa na karku iwyraznym usztywnieniem ogona.Kolejne grozby to okrążanie przeciwnika na sztywnych łapachoraz wywijanie wysoko uniesionym, naprężonym ogonem.Oznaki podporządkowania należą także do zachowań instynktownych, a są nimi: chowanie ogonamiędzy nogi, przyciskanie uszu płasko do głowy, niskie trzymanie głowy, unikanie kontaktuwzrokowego z dominującym psem, lizanie powietrza wokół warg i uległy uśmiech, z kącikami warg odciągniętymi do tyłu.Wszystkie te odruchy należą do wstępnie zaprogramowanych.134Stanley CorenUległy pies będzie także instynktownie zastygał w bezruchu, kiedy dominant zacznie okrążać go nasztywnych nogach, przyjmując postawę grożącą.Oznaki sygnalizujące najwyższy stopień uległości,jak: przewracanie się na grzbiet albo leżenie na boku z uniesioną jedną nogą, co odsłania okolicegenitalne, a nawet popuszczanie niewielkiej ilości moczu, także należą do zachowańinstynktownych.Sygnały zabawowe, takie jak: ukłony, czyli przypadanie do ziemi tak, że przednie łapy w całościprzylegają do powierzchni, a zadek i ogon są wypięte wysoko ku górze, a nawet polowania na niby,czyli podkradanie się do innego szczenięcia, z opuszczoną głową i ogonem oraz uniesionymilędzwiami i czujnie nastawionymi uszami, to także bezwiedne odruchy, zwykle wyzwalające inne,także instynktowne zachowania zabawowe, jak zapasy czy pogonie.Zwierzę, które w zabawieposunie się zbyt daleko i zachowa zbyt brutalnie, natychmiast wysyła kolejny instynktowny sygnał,mający następujące znaczenie: Przepraszam, przepraszam, to tylko zabawa".Wszystkie te sygnały mowy ciała pojawiają się sukcesywnie, niepoprzedzone żadną specjalnąnauką.Wydaje się też, że do ich rozumienia niepotrzebne jest żadne doświadczenie.Nauka sprawia,że sygnały stają się bardziej subtelne, a także ma wpływ na kształt i przebieg sytuacji, w jakich siępojawiają.Również na udzielanie na nie odpowiedzi, dzięki czemu możliwe jest prowadzeniebardzo wyrafinowanych konwersacji
[ Pobierz całość w formacie PDF ]