[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dwudzieste stulecie przechodzi dohistorii jako wiek rewolucji rosyjskiej 1917 r., dwóch światowych wojen 1914 1918,1939 1945, zimnej wojny (1945 1991) stanu rywalizacji dwóch supermocarstw, USAi ZSRR, decydujących o losach świata, licznych sporów i konfliktów o zróżnicowanymzasięgu i charakterze.W toku tych wydarzeń ludzkość doznała wiele przykrych doświad-czeń i rozczarowań.Wiek XX bywa określany jako stulecie mega-śmierci .Ale też, jaknigdy przedtem, została podjęta próba eliminowania siły ze stosunków międzynarodowych.W ciągu stu lat chociaż nie udało się uniknąć rozwiązań siłowych świat przeszedł długądrogę od rozstrzygania konfliktów na polu walki do działań pozamilitarnych.W potocznym pojęciu wojna jest przeciwieństwem pokoju.Pokój jest stanem nor-malnym, wojna nienaturalnym, zmienia zasadniczo istniejące uprzednio stosunki międzypaństwami.Rozważania nad genezą, istotą i charakterem wojen, nad sposobami i drogamiprowadzącymi do uzyskania i zachowania pokoju pojawiały się w myśli ludzkiej odstarożytności.Od niepamiętnych czasów, kiedy zorganizowały się państwa i wchodziływ niekończące spory i konflikty, przechodzenie z jednego stanu w drugi wyznaczało przeztysiąclecia rytm dziejów ludzkości.Zdaniem francuskiego historyka Jeana-Jacquesa Babelaw ciągu 5559 lat cywilizacji od czasów sumeryjskich do II wojny światowej doszło do14513 wojen.W rozległej problematyce stosunków międzynarodowych zagadnienie wojny i pokoju,równolegle z szeroko pojmowaną problematyką bezpieczeństwa politycznego, militarnego,ekonomicznego, kulturowego, a ostatnio także ekologicznego, zajmuje poczesne miejsce.38BG AGH W nauce o stosunkach międzynarodowych pojęcie konfliktu zbrojnego jest szerszeod pojęcia wojny.Konflikt (łac.conflictus = zderzenie), to wszelkie przejawy walki zbroj-nej, także nie wypowiedziane, której uczestnikami są strony nie będące podmiotami prawamiędzynarodowego.Konflikt zbrojny jest poprzedzony antagonizmem stron, narastającąsprzecznością interesów, konfliktem o charakterze werbalnym (protest, sprzeciw, ostrzeże-nie, grozba) i akcją konfliktową (np.zerwanie stosunków dyplomatycznych, demonstracjasiły).Akcje konfliktowe, które doprowadziły do użycia siły, przekształcają się w konfliktyzbrojne.Oba terminy używane są wymiennie przy podkreślaniu elementu walki.Na ogółmianem wojny określa się konflikt, w którym uczestniczą co najmniej dwa podmioty woju-jące, posługujące się siłami zbrojnymi i stosujące środki i metody walki zbrojnej przeciwkosobie przy zachowaniu pewnej ciągłości działań.Według Sztokholmskiego Międzynaro-dowego Instytutu ds.Badań nad Pokojem (SIPRI) wojną jest większy konflikt zbrojny,w którym przez dłuższy czas walczą oddziały wojskowe podległe dwu lub więcej rządomi co najmniej jednej organizacji wojskowej .Na pojęcie wojny składają się działania wojenne, tj.stan wojny i operacje prowa-dzone w ramach walki konwencjonalnej lub partyzanckiej, o zasięgu światowym czy lokal-nym, z zastosowaniem sił lądowych, morskich i powietrznych.Stan wojny to sytuacjaprawna, w której uznaje się istnienie wojny.Jego ogłoszenie pociąga za sobą określoneskutki prawne dla państw wojujących, neutralnych czy osób fizycznych i prawnych.Powo-duje zerwanie stosunków dyplomatycznych i konsularnych oraz zawieszenie umów mię-dzynarodowych.Państwa trzecie zobowiązują się zachować neutralność.Wypowiedzenie wojny nie jest równoznaczne z wprowadzeniem stanu wojny.Wojnamoże być prowadzona bez formalnego istnienia stanu wojny.Może być również i tak, żestan wojny nie wiąże się z faktycznym prowadzeniem działań wojennych (np.w czasieII wojny światowej niektóre państwa Ameryki Aacińskiej wypowiedziały wojnę Niemcom,nie podejmując działań wojennych).Może też wojna trwać nadal, mimo że operacje wojen-ne zostały zakończone, np.decyzję o zakończeniu stanu wojny z Niemcami Polska podjęław 1945 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]