[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.dzonych cech.Ponieważ jednak czyn nie daje się całkowicie wyprowadzić z tego, coZ postawy stoickiej - żyć tak, by podobać się samemu sobie, aż do ogólne, przewodnictwo boże przemawia do nas u zródła konkretnegozgody na siebie, jaką zdaniem Kanta odczuwa człowiek działający mo- wymogu dziejowego bardziej bezpośrednio aniżeli w nakazie ogólnym.ralnie - wypływało arbitralne zadowolenie z siebie, któremu św.Paweł i Ale to, co słyszymy, pozostaje mimo całej swej pewności problematyczne.Augustyn, a nawet sam Kant, przeciwstawiali fakt sięgającego korzeni Wsłuchiwanie się w przewodnictwo boże niesie ze sobą zawsze ryzykozepsucia człowieka.zbłądzenia.Przesłanie bowiem jest zawsze wieloznaczne, a wolność, wIstotne jest, że człowiek jako egzystencja doświadcza tego, iż został porównaniu z tą, jaką dawałaby jasna, jednoznaczna wiedza osamemu sobie w swojej wolności podarowany przez transcendencję.konieczności, nigdy nie jest doskonała.Nigdy nie opuszcza mnie nie-Przez to wolność ludzkiego bytu staje sięjądrem wszystkich możliwości pewność, czy postępując wedle nakazów boskiego przewodnika rze-człowieka, który dzięki przewodnictwu transcendencji, dzięki jedni staje czywiście jestem sobą, czy na pewno samo zródło podpowiada mi, wsięjednością.jakim kierunku iść.P r z e w o d n i c t w o to jest radykalnie odmienne od jakiegokolwiekZwiadomość tego ryzyka pozostaje w czasie warunkiem wzrostu wol-przewodnictwa w świecie, bo nigdy nie staje się obiekty wnie jednoznaczne;ności.Wyklucza poczucie bezpieczeństwa biorące się z pewności, zabraniatowarzyszy ono całkowitemu wyzwalaniu człowieka.Urzeczywistnia sięuogólniania nakazów, uznawania ich za obowiązujące wszystkich,bowiem wyłącznie za sprawą wolności upewniania się o sobie samym.kładzie tamę fanatyzmowi.Nawet w pewności decyzji, skoro dokonuje sięGłos Boga zawiera się w przekonaniu, do jakiego dochodzi otwarta naona w świecie, musi tkwić jakaś niepewność.Pewność siebie jest nie-tradycję i świat jednostka.Staje się on zrozumiały w wolności wyboru tego,dopuszczalna.Pycha posiadania absolutnej prawdy niszczy prawdę wco uznajemy za własne przekonanie, i nie ma żadnego innego sposobuświecie.W pewności niezbędna jest pokora trwania w pytaniu.Albowiemobjawienia się ludziom.Człowiek, którego decyzja wypływa z jego głębi,wszystko może się jeszcze okazać czymś zupełnie innym.Czyste, alewierzy, że posłuszny jest Bogu, choć jego wiedza o tym, jaka jest wola Boga,przecież nigdy dostatecznie czyste sumienie może popełnić błąd.nie ma obiektywnych gwarancji.Dopiero spoglądając wstecz możemy się zdumiewać tym niepojętymPrzewodnictwo urzeczywistnia się za sprawą sądu, jaki człowiek wydajeprzewodnictwem.Ale nawet wtedy nie zyskujemy pewności, prawdziweo swym czynie.Sąd ten hamuje i pobudza, koryguje i potwierdza.W istocieprzewodnictwo boże nigdy nie jest czymś, co posiadamy.jednak człowiek sądząc samego siebie nie może całkowicie i osta-52 5327 Wykład trzeci-Z psychologicznego punktu widzenia głos B oga wyraża siew czasie tylko wWykład czwartysądzie człowieka o sobie samym.W tym sądzie, który nagle - z rzetelnychusiłowań w polu różnych możliwości, z najdalej posuniętej ostrożności -Filozofia i religiamoże sam objawić siejako pewny, odnajduje człowiek zawsze nieostateczny izawsze dwuznaczny sąd B oga.Ale usłyszeć go można tylko we wzniosłychmomentach.To z nich i w dążeniu do nich żyjemy.Od tysiącleci filozofia i religia spotykają się ze sobą jako sojusznicyDrogą myślącego człowieka jest filozofujące życie.Filozofowanie należyalbo wrogowie.zatem do istoty człowieka.Jest on jedyną istotą w świecie, której wSpotykają się najpierw w mitach i obrazach świata, potem w teologii,istnieniu objawia się byt.Człowiek nie może spełnić się w samym istnieniu,gdy filozofia występuje w szatach teologii, tak jak skądinąd pojawia sięzadowolić się smakowaniem życia.Przełamuje wszelką rzeczywistośćprzecież w szatach poezji, a najczęściej nauki.Potem zaś, gdy dochodziistnienia pozornie spełniającą się w świecie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]