Marco Polo OPISANIE WIATA

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ardżiron Ardziron, tj.dzisiejsze Erzerum, jest starym miastemarmeńskim.Przechodziło ono także różne koleje dziejów.O posiadanieErzerumu walczyli między sobą naprzód Arabowie i Grecy, potem Grecyi Seldżukowie.Srebra Armenia była zasobna w minerały i kruszce.Kopalnie srebraznajdowały się w Bajburt i między miastami Erzerum i Trapezuntem, wdzisiejszej miejscowości G�m�sz-chane (dom srebrny lub dom srebra).Miedz wydobywano w okolicy jeziora G�kczaj.Jednak najbardziej znanebyły pokłady soli na północny wschód od jeziora Wan i nad górnymArasem.Sól armeńską eksportowano do Syrii i Egiptu.Darzizi Miasto Ardżisz (arm.Arczecz), położone na północno-wschodnim brzegu jeziora Wan, zwanego także jeziorem Ardżisz,należało do księstwa armeńskiego Achlat.W XII w.księstwo Achlat, awięc i Ardżisz, przeszło pod panowanie książąt seldżuckich.Mongołowiedoceniając strategiczne znaczenie Ardżiszu ufortyfikowali to miasto.Pisownia Darzizi powstała przez połączenie prepozycji d' z Arzizi.Pajpurt Dzisiejsze miasteczko Bajburt położone nad rzeką Czoroch wodległości 100 km na północny zachód od Erzerum jeszcze dziś znanejest z wyrobu naczyń ze srebra.Jest również ośrodkiem przemysłukobierniczego.W VII w.Bajburt było stolicą armeńskiego księstwa Bagratydów(Bagratiun).Wysokiej górze Ararat, największy masyw górski Armenii właściwej,wznosi się gwałtownie na równinie przylegającej do rzeki Aras, któraotacza go łukiem od północnego wschodu ku południowemu zachodowi.Najwyższe szczyty, Wielki Ararat i Mały Ararat, mają 5156i 3916 m.Osobliwością tego masywu jest brak wody, mimo że śniegzalega jego wierzchołki grubymi warstwami.Brak wody odbija się,naturalnie, na roślinności i świecie zwierzęcym, które są bardzo ubogie.Szczyt Wielkiego Araratu zdobyto w r.1829.Masyw Araratu zwie siępo persku Kuh-e Nuh (arka Noego).Mus Miasto Musz w Armenii zachodniej, w pobliżu południowegobrzegu rzeki Murad-Su, należało do znanego w dziejach Armeniiksiążęcego rodu Mamikonianów i pozostawało w rękach armeńskich ażdo podboju przez Seldżuków.W następstwie wojny między Seldżukami awładcą Chorezmu, Muhammedem II, Musz legło w ruinach.Meridin Miasto Mardin w górnej Mezopotamii, na północny wschódod Dijabekru, należało do tureckiej dynastii Ortokidów, którejprzedstawiciele Sukman i Il-Gazi wsławili się wojnami z państwamikrzyżowców z Ziemi Zwiętej.Po krótkotrwałej zależności wasalnej odsyryjskich Ejjubidów Ortokidowie mardińscy musieli uznaćzwierzchnictwo Mongołów.Mardin zaopatrywane było w wodę z rzeki Sarr.Mieszkańcy wyrabialitkaniny.Olej Marko Polo mówi naturalnie o nafcie.Najlepiej znane były i sązłoża ropy naftowej w Baku.Podróżnik rosyjski z XIX w.Chanykowzapewnia, że zródła nafty występują także w pobliżu Tyfusu.XXIII%7łorżanią Taką zapewne wymowę należy przyjąć dla form: Giorgianie,Jorgianie, Jorganie, występujących w różnych wersjach tekstu MarkaPolo.Dzieje Gruzji przypominają pod wielu względami dzieje Armeniiwłaściwej i w pewnym okresie nawet wiążą się ściśle z jej dziejami.Do VII w.Gruzja była przedmiotem walk między Bizancjum asasanidzką Persją, ponieważ oba te państwa, sąsiadujące z obu stron zGruzją, pragnęły rozszerzyć na nią swe wpływy.Sytuacja taka istniała iwtedy, kiedy Sasanidzi padli, a ich imperium dostało się w ręce Arabów.Niepowodzenia w wojnach przeciw Bizancjum równoważyła do pewnegostopnia likwidacja panowania arabskiego na te-rytorium Gruzji, ale już w r.1080 władcy gruzińscy byli zmuszeni uznaćzwierzchnictwo Seldżuków.Dawid II (Aghmaszanebeli; 1089 1125) dokonał zjednoczenia Gruzjiusuwając lub więżąc udzielnych książąt, granice swego państwarozszerzył od Morza Czarnego do Dagestanu i zniszczył zupełnie siłytureckie (1121).On i jego następcy ustalili przewagę Gruzji na całym obszarzezakaukaskim.Tej przodującej roli mieli Gruzję pozbawić Mongołowie.Dwa najazdy Mongołów (1221 i 1232 1238) zmusiły Gruzję dopodporządkowania się Mongołom.Mimo to jednak cieszyła się dużąsamodzielnością, której jednym z przejawów była własna moneta.Nawetjeśli władca stawiał opór i podnosił jawny bunt, nie miało to dla Gruzjigorszych następstw niż pozbawienie go władzy lub dodanie muwspółregenta wygodnego Mongołom.Z tego środka ostrożnościMongołowie często korzystali.A liczne bunty wybuchały na tlenadmiernych ciężarów podatkowych.Aagodne postępowanie Mongołów miało swoje zródło głównie wkonflikcie między Złotą Ordą a ilchanami perskimi, m.in.także o Gruzję.Należy również pamiętać, że zachodnia część Gruzji, Abchazja, stanowiłaniezawisłe państwo, które dopiero w pierwszej połowie XIV w.zjednoczyło się z Gruzją [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki