Fakhry Ahmed Piramidy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.(Widać z tego, żemożemy polegać na starożytnych przekazach oraz, żeEgipcjanie więcej wiedzieli o swych dawnych zabytkach niżskłonni jesteśmy zwykle im przyznawać.) WizerunkiNowego Państwa przedstawiają również kolosalny posągkróla stojący przed piersią Sfinksa.Wszystko co obecnie zniego pozostało to wielki, pionowy występ na przodzieposągu reszta uległa erozji.Stele i posążki wotywne sfinksów, lwów i sokołów208znalezione wokół Sfinksa, ujawniają imiona, pod którymibył on znany i czczony.Najpowszechniej nazywano go Hor-em-achet (Horus-na-Horyzoncie) lub Hor-achty (Horus-z-Horyzontu).Oba te imiona nawiązują do nazwy starożytnejnekropoli, zwanej Achet Chufu (Horyzont Chufu).Niekiedynazywano Sfinksa Hu albo Hol.Był on równieżidentyfikowany z kananeńskim bogiem-sokołem, Horunem,którego kult był popularny w Egipcie w czasach XIXdynastii.Egipcjanie Nowego Państwa używali znów grobówskalnych Starego Państwa, znajdujących się w stromejścianie skalnej na północ od Sfinksa.Niektóre z nich służyłydo pochówku, inne do przechowywania steli i posążkówwotywnych ofiarowywanych przez wyznawców kultuSfinksa.W pewnych przypadkach drążono nowe grobyponad starymi.Kult Sfinksa kwitł nadal, nawet po upadku dynastiiRamessydów, a graffiti w sąsiadującej z nim świątyni Izydywymieniają jego kapłanów i świątynię.Wielkiezainteresowanie zabytkami Starego Państwa w okresiesaickim spotęgowało naturalnie popularność Sfinksa.Niektórzy z władców pozostawili posągi wotywne, a ważneosobistości drążyły sobie groby w sąsiedztwie.Dziwne, żeHerodot nie wspomina o Sfinksie w swym opisie piramid wGiza.Sfinks musiał być odsłonięty w okresie ptolemejskim,ponieważ zauważono wówczas, że posąg zaczął tracić swójkształt na skutek erozji.Budowniczowie przywrócili mupierwotny wygląd uzupełniając braki niewielkimi blokamiwapienia, które widać jeszcze na łapach, bokach i ogonie.Ponadto między łapami Sfinksa umieszczono ołtarz zczerwonego granitu.W okresie rzymskim Sfinks nadal był popularnymmiejscem pielgrzymek i wycieczek turystycznych.Zbudowano wówczas długie schody biegnące z równiny309w dół do amfiteatru.W pobliżu znajdowały się równieżzabytki w stylu klasycznym, wzniesione dla upamiętnieniawizyt ważnych gości zagranicznych.Podróżnicy gryzmoliliswe imiona i komentarze na łapach Sfinksa i wapiennychpłytach, które pozostawili w jego sąsiedztwie.Jakkolwiekmożemy ubolewać nad takim wandalizmem, musimywybaczyć go osobie, która skreśliła na jednym z palcównastępujący grecki poemat:.zburzono równieżMury Teb, zbudowane przez bezśmiertne Muzy, Lecz murnależący do mnie nie lęka się wojny Nie wie co spustoszeniewojenne, ni szlochy.Na ucztach i biesiadach zawsze sięraduje, I chórami młodzieńców zjednoczonych społem.Zamiast wojennej trąbki, słuchamy pień fletu, A krew cozrasza ziemię, nie z pobitych mężów Płynie, ale z gardzielipoświęconych byków.Zdobni biesiadnym strojemświątecznym, nie zbroją Podnosimy oburącz nie bułatzabójczy, Ale braterski puchar napełniony winem.I przezcałą noc długą, gdy płoną ofiary, Zpiewamy piękne hymny kuczci Hamarkhisa, Przyozdobiwszy głowy girlandamiwieńców" '.Natchnione piękno tych strof odtwarza żyworzeczywistość przeszłości.Uczty przed obliczem Sfinksa,grającą i śpiewającą tam młodzież oglądać można i dziś wkażdą letnią księżycową noc.W ciszy pustyni i łagodnymświetle księżyca rozjaśniającym spokojne, majestatycznerysy Sfinksa, człowiek zwraca się ku sprawom pokojowym,a wojny i wojenne pogłoski" wydają się czymś odległym inierealnym.Przeminęły tysiące lat, a Sfinks nadal spogląda kuwschodowi z leciutkim, tajemniczym uśmiechem wyż-1S.Hassan, The Cr��t Sphinx and Its Secrets, op.cit., s 122(Hamarkhis w tym poemacie to Hor-em-achet, czyli Sfinks).210szóści.Był świadkiem wielkich dni Egiptu, widział też jakpo świętej ziemi u jego stóp przeciągały obce wojska.Czasysię zmieniały, Egipt przeżywał swe w/loty i upadki;Egipcjanie czerpali jednak zawsze natchnienie ze swejstarożytnej historii, spoglądając na piramidy jak na symboletrwałości i dumy, a Sfinksa uważając za zródło wiecznejmądrości i nadziei na przyszłość.IX.DZIECI BOGA SAOCCASchyłek chlubnych dni IV dynastii ginie w mrokachhistorii.Ród Snofru i Chufu nie potrafił dłużej rządzićkrajem.Już prawdopodobnie za panowania Szepseskafagromadziły się chmury nad tronem, ponieważ nie zdołał onzrzucić twardego jarzma kapłanów Ra.Dowody na toczerpiemy z wiadomości o nowym domu panującym, Vdynastii, której królowie budowali swe piramidy i świątyniew Abusir i w Abu Gurab, około 8 kilometrów na południeod piramid w Giza.Opowieść w Papirusie Westkar, wspomniana w jednym zwcześniejszych rozdziałów, dotyczy pochodzenia królów Vdynastii i ich pokrewieństwa z bogiem słońca.Według tejopowieści, czarodziej Dżedi oznajmił królowi Chufu, żepewna kobieta imieniem Red-dżedet, żona kapłana Ra,poczęła troje dzieci tego boga. On jej rzekł powiedziałDżedi że pełnić będą godność doskonałą (królewską) wtym całym kraju i najstarszy z nich będzie arcykapłanem wHeliopolis".Wieść ta zasmuciła króla, a Dżedi mówił: Władco, obyś żył w szczęściu i zdrowiu, Panie mój, cóż toza myśli? Czy to przez tych troje dzieci? Chcę Cipowiedzieć, że najpierw Ty będziesz królował, potem Twójsyn, potem syn jego, a dopiero potem jeden z nich" '.1Według tego proroctwa, pierwszy władca nowej dynastii wstąpiłby natron po panowaniu Chafre i Menkaure.W rzeczywistości było jeszcze conajmniej czterech innych królów IV dynastii, ale widocznie w ludowejtradycji zachowali się tylko budowniczowie wielkich piramid.Przekładcytatów wg T.Andrzejewskiego Opowiadania Egipskie, Warszawa 1958,s.119.212Przy narodzinach owych trojga dzieci asystowała Izyda ikilkoro innych bogów i bogiń.Kiedy przyszły na świat,Izyda nadała im imiona Weserref, Sah-Re i Keku.Chodzi tuo pierwszych trzech królów V dynastii: Weserkaf, Sahure iKakai (Neferirkare)l [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki