Lenin Imperializm jako najwyższe stadium kapitalizmu

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Polityka kolonialna i imperializm istniały i przed najnowszym stopniem kapitalizmu, anawet przed kapitalizmem.Rzym, oparty na niewolnictwie, uprawiał politykę kolonialną iurzeczywistniał imperializm.Ale �ogólne� rozważania o imperializmie, zapominające o za-sadniczej różnicy między formacjami społeczno-ekonomicznymi albo odsuwające ją na dal-szy plan, z konieczności przeistaczają się w zupełnie czcze banalności albo w samochwal-stwo, w rodzaju porównywania �wielkiego Rzymu z Wielką Brytanią�90.Nawet kapitali-styczna polityka kolonialna wcześniejszych stadiów kapitalizmu w istotny sposób różni się odpolityki kolonialnej kapitału finansowego.Podstawową znamienną cechą najnowszego kapitalizmu jest panowanie monopolistycz-nych związków największych przedsiębiorców.Takie monopole są najtrwalsze wówczas,90C.P.Lucas: �Greater Rome and Greater Britain�, Oxford 1912; albo Earl of Cromer: �Ancient and modernimperialism�, L., 1910.49kiedy jedne ręce zagarniają wszystkie zródła surowców; widzieliśmy też, z jaką gorliwościąmiędzynarodowe związki kapitalistów skierowują swe wysiłki ku temu, żeby wydrzeć prze-ciwnikowi wszelką możność konkurencji, żeby poskupywać np.złoża rudy żelaznej albo zró-dła naftowe itp.Jedynie posiadanie kolonij daje całkowitą gwarancję powodzenia monopoluwbrew wszelkim ewentualnościom w walce z rywalem aż do takiej ewentualności, kiedyprzeciwnik zechciałby się bronić ustawą o monopolu państwowym.Im wyższy jest rozwójkapitalizmu, im mocniej daje się odczuwać brak surowca, Im ostrzejsza jest konkurencja ipogoń za zródłami surowca po całym świecie, tym zacieklejsza staje się walka o zdobyciekolonij.�Można nawet zaryzykować twierdzenie pisze Schilder które niejednemu wyda się może paradoksem,że wzrost ludności miejskiej i przemysłowej w bliższej czy dalszej przyszłości o wicie prędzej może napotkaćprzeszkodę w braku surowca dla przemysłu niż w braku środków żywności�.Tak np.zaostrza się brak drzewa,które coraz bardziej drożeje, skór, surowca dla przemysłu włókienniczego.Związki przemysłowców usiłująstworzyć równowagę pomiędzy rolnictwem a przemysłem w granicach całego gospodarstwa światowego; jakoprzykład można wymienić istniejący od r.1904 międzynarodowy związek zjednoczeń fabrykantów przędzybawełnianej w kilku najważniejszych państwach przemysłowych; następnie utworzony na jego wzór w r.1910związek europejskich zjednoczeń fabrykantów przędzy lnianej�91.Znaczenie tego rodzaju faktów burżuazyjni reformiści, a wśród nich zwłaszcza dzisiejsikautskiści usiłują oczywiście osłabić, wskazując na to, że surowiec �można by było� dostaćna wolnym rynku bez �kosztownej i niebezpiecznej� polityki kolonialnej, że podaż surowca�można by było� kolosalnie zwiększyć za pomocą �prostego� polepszenia warunków gospo-darstwa rolnego w ogóle.Ale takie wskazówki przeistaczają się w apologetykę imperializmu,w upiększanie go, albowiem oparte są na zapominaniu o głównej właściwości najnowszegokapitalizmu: o monopolach.Wolny rynek coraz bardziej przechodzi do przeszłości, monopo-listyczne syndykaty i trusty z każdym dniem coraz bardziej go okrawają, a �proste� polepsze-nie warunków gospodarstwa rolnego sprowadza się do poprawy położenia mas, do podwyż-szenia płacy zarobkowej i zmniejszenia zysków.Gdzież to, poza fantazją ckliwych reformi-stów, istnieją trusty, zdolne do troszczenia się o położenie mas zamiast zdobywania kolonij?Nie tylko odkryte już zródła surowca mają znaczenie dla kapitału finansowego, ale i zródłamożliwe, albowiem technika rozwija się w naszych czasach z niewiarogodną szybkością iziemie, dziś nieprzydatne, jutro mogą stać się przydatnymi, jeżeli wynalezione zostaną nowesposoby (a w tym celu wielki bank może zorganizować specjalną ekspedycję inżynierów,agronomów itp.), jeżeli będą dokonane wielkie nakłady kapitału [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki